Os 3 mellores libros de Carlo Ginzburg

En Ginzburg atopamos un valor refuxio do actual ensaio á altura de Noam Chomsky. Só que en Ginzburg gozamos dun narrador con maiores intencións literarias. Cun trasfondo histórico innegable, Ginzburg ofrécenos unha perspectiva en forma de mosaico da evolución humana a partir de visións sinxelas tan complementarias como enriquecedoras.

Todo o que soa intrahistórico apunta a máis lenda que realidade. Porque non todas as crónicas oficiais dan conta do que foi rescatado por Ginzburg. Pero precisamente no embelecemento cun punto novelesco, sempre perfectamente delimitado polo contexto de cada tempo, gozamos dunha visión máis ampla que as meras transcricións postas en negro sobre branco para Deus sabe que intereses.

A historia é moitas veces unha cuestión de fe. Os libros de Ginzburg son simplemente unha cuestión de empatía, unha empatía con tintes de total certeza. Porque todos os grandes acontecementos moitas veces se converten en omitir os pequenos detalles que todo o cubren para facer dos tempos de antano realidades máis próximas desde as que entender aínda mellor segundo que verdades.

Os 3 mellores libros de Carlo Ginzburg

o queixo e os vermes

Ata o E aínda así móvese Galileo Galilei tivo os seus antecedentes. Facer fronte á Inquisición non era un prato de bo gusto para quen coñecía a afección ás fogueiras, a forca e outras diversións para os sádicos imparables. A cuestión é que neste libro atopamos outro dos que se adianta ao seu tempo e mesmo aos que se adiantan aos tempos que ven. Unha historia tan única como emocionante...

Norte de Italia, finais do século XVI. O Santo Oficio acusa de herexía a un muiñeiro, Domenico Scandella, a quen todos chaman Menocchio. O acusado sostén que o mundo se orixinou "nun caos" do que "xurdiu unha masa, xa que se fai queixo con leite, e nel formáronse vermes, e estes eran os anxos". Ao longo de dous procesos inquisitoriais, a peculiar cosmogonía do acusado oponse teimudamente á de quen o interroga.

Partindo da análise das crenzas de Menocchio ―finalmente declarado culpable e condenado a queimar na fogueira― e dos antecedentes xudiciais do caso, Carlo Ginzburg reconstrúe neste clásico contemporáneo un fragmento da chamada "cultura popular" ―condenada xeralmente como , ao ostracismo― que se erixe, pola súa singularidade, como símbolo da súa época e como unha especie de elo perdido nun mundo escuro, dificilmente asimilable ao presente, pero do que dalgún xeito estamos en débeda.

O fío e as trazas. O verdadeiro, o falso, o ficticio

A verdade só pode ser unha síntese. E o xeito de atopar esa alquimia da verdade só pode vir do crisol onde se bota todo o humano. O resultado é unha canle exuberante de influencias entre o mítico, o místico, o científico, o racional e o irracional. Realidade e ficción, subxectivismo comprometido coa plenitude do obxectivo. O soño da razón produce monstros. Pero tes que vivir con eles se queres certa certeza...

Para explorar as múltiples relacións entre a verdade histórica, a falsidade e a ficción, Carlo Ginzburg explora temas moi heteroxéneos: xudeus de Menorca e caníbales brasileiros, xamáns e anticuarios, romances medievais, os protocolos dos anciáns de Sión, a fotografía e a morte de Voltaire. Stendhal, Flaubert, Auerbach, Kracauer, Montaigne. Fronte á tendencia do escepticismo posmoderno a difuminar a fronteira entre narracións de ficción e narracións históricas, o autor aborda esta relación como unha disputa pola representación da realidade, un conflito feito de desafíos, préstamos recíprocos e hibridacións.

Grandes ollos de madeira: nove reflexos na distancia

En claro conflito co etnocentrismo máis cegador. A zona de confort da humanidade é o recoñecemento do propio como algo inexpugnable. O mundo reducido á tribo e aos contornos da súa terra natal. A pesar da globalización, o impulso de reducitio ad absurdum parece estar crecendo. A viaxe e o coñecemento doutros lugares quizais non nos fagan mellores pero sen dúbida pode facernos máis sabios, non tanto dos demais, senón do mellor que poderiamos estar sempre no noso entorno.

Neste libro Carlo Ginzburg investiga, desde diversos puntos de vista, as potencialidades cognitivas e morais, construtivas e destrutivas do desarraigo e a distancia. Por que unha longa tradición atribuíu á mirada do forasteiro (do salvaxe, do labrego, do animal) a capacidade de revelar a falacia da sociedade? Por que se empregou o estilo en moitos casos para incluír ou excluír o culturalmente diferente? Os grandes ollos de madeira ofrécennos novas perspectivas sobre todo isto e sobre o mundo, preto e lonxe de nós.